موسیقی
موسیقی هنر اندیشیدن با نغمه هاست. هنری که همگام با کلام و حتی فراتر از کلام، بیانگر احساسات انسانی است.
زیرا وقتی کلام، محدود می شود و دیگر به کار نمی آید، آنگاه موسیقی زبان باز می کند تا به قول شکسپیر حتی سینه های وحشی و دور از احساس نیز سحر شوند و به آرامش برسند. به همین دلیل، هنر موسیقی را راهی برای همدلی و همزمانی مردم پنج قاره می دانند.
در فرهنگ ما ایرانیان نیز موسیقی در تمام وقایع مهم زندگی انسان از تولد و ازدواج گرفته تا جشن خرمن و دامپروری و شیوه های کاشت و داشت و برداشت و بالاخره مراسم سوگ و سوگواری، حضوری جاودانه دارد.
چون به یاری موسیقی می توان سختی کار را از یاد برد، عشق را در قلب ها شکوفا کرد و رنج های روحی و جسمی را سبک نمود. برای مثال، در میان قشقایی ها، ناف بچه ها را با آوای چنگی ها می برند و مردگان را با موسیقی به خاک می سپارند. یا در لرستان، آوای "چمری" نغمه بسیار دلنشینی است که ضمن سخن از سوگ و اندوه، ماتم زدگان را به آرامش می رساند.
طی قرون متمادی، آموزش موسیقی در ایران به روش استاد و شاگردی بوده است تا هر هنرجو در جوار استاد، همراه با درس نوازندگی، درس زندگی را نیز بیاموزد، و این هنر نسل به نسل از اهل دردی به اهل دردی دیگر برسد.
اما در دهکده جهانی امروز، نمی توان تنها با تکیه بر روش آموزش گذشته، نیاز جامعه را به موسیقی تامین کرد و موسیقی سنتی را حفظ نمود و اشاعه داد و در موسیقی جهانی نیز حرفی برای گفتن داشت، بلکه انجام این کار با آموزش علمی و آکادمیک این رشته امکان پذیر است. به همین دلیل، رشته موسیقی برای اولین بار پس از انقلاب فرهنگی در سال 68 در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ارائه گردید.
هدف رشته موسیقی تا پیش از سال 79، تربیت کارشناسان موسیقی ایران، به خصوص موسیقی دان بوده است. اما از سال 79 به بعد، این رشته، در گرایش های نوازندگی سازهای ایرانی و نوازندگی سازهای جهانی دانشجو می پذیرد. زیرا در حال حاضر هدف اصلی این رشته، تربیت، نوازندگان متخصص در سازهای ایرانی و جهانی است.
گرایش های نوازندگی سازهای ایرانی و جهانی
رشته موسیقی دارای دو بعد فن و تکنیک و درک هنر موسیقی است. در بعد فن و تکنیک، برنامه رشته موسیقی بر این اساس تدوین شده است که دانشجویان به صورت تخصصی در یک زمینه مشخص، یعنی نوازندگی یک ساز ایرانی یا جهانی، آموزش ببینند. در این میان، سازهای ایرانی شامل یکی از سازهای تار، سه تار، قانون، نی، کمانچه، قیچک، برپط یا عود، سنتور و رباب می شود و سازهای جهانی شامل پیانو، ویالون، گیتار، کلارینت، آبوا و فلوت می گردد.
موسیقی نظامی، یکی از شاخه های موسیقی است که با الهام از فرهنگ و هنر و سنت های هر جامعه و با بهره جویی از علم موسیقی، به تقویت روحیه سلحشوری در جسم و جان مبارزان و مدافعان هر کشور می پردازد. همچنین این موسیقی در مراسم استقبال یا بدرقه میهمانان رسمی یک کشور، در اجرای سرود و سلام ملل و در مراسم عزا، اعیاد و جشن های گوناگون حضور فعال و چشمگیری دارد.
در این میان، گرایش موسیقی نظامی با آموزش دروس تئوری و عملی مورد نیاز اعم از تربیت حس شنوایی، رهبری ارکستر سمفونیک و نظامی، گروه نوازی، اصول آهنگ سازی، آموزش پیانو و .... دانشجویان این رشته را برای هدایت یا رهبری ارکسترهای نظامی، آفرینش سرود و تنظیم آهنگ ها و مارش های نظامی آماده می سازد.
توانایی های لازم:
آیا می توان یکساله، دوساله، یا حتی چهارساله نوازنده شد و در رشته موسیقی حرفی برای گفتن داشت؟ بدون شک، چنین چیزی امکان پذیر نیست. به همین دلیل، دانشجوی این رشته باید از سنین کودکی یا نوجوانی، ساز را در دست گرفته و حداقل در نواختن یک ساز ایرانی یا جهانی مهارت داشته و دانشگاه برای او کلاس سیزدهم باشد.
برای شناخت این دسته از دانشجویان، رشته موسیقی به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد. یعنی داوطلبانی که در آزمون سراسری گروه آزمایشی هنر در ردیف معرفی شدگان چند برابر ظرفیت رشته موسیقی قرار می گیرند باید در آزمون تخصصی و عملی موسیقی که شامل اطلاعات عمومی موسیقی، مبانی نظری و علمی موسیقی (تئوری موسیقی، سرایش و تربیت شنوایی) و نوازندگی یک ساز ایرانی یا جهانی می شود، شرکت کنند.
اسامی پذیرفته شدگان نهایی این رشته نیز با توجه به نتیجه آزمون های تخصصی و عملی مذکور اعلام می گردد. اما گذشته از موفقیت در آزمون عملی موسیقی، هنرجوی این رشته باید با کار و تلاش مستمر، دانش، معرفت و توانایی خود را افزایش دهد و در کنار آن بکوشد که از دنیای شگفت انگیز کودکی دور نشود. چون ذهن آماده و قلب زلال و شفاف یک کودک، قدرت دیدن زیبایی ها و شگفتی هایی را دارد که اکثر افراد بزرگ سال از درک آن عاجز هستند. به همین دلیل، یک نگاه کودکانه همراه با دانش و توانایی لازم می تواند عامل خلق آثار هنری جاودان باشد.
موقعیت شغلی در ایران:
آیا می دانید که موسیقی، در بهبود بسیاری از بیماری ها مانند بیماری های روانی و اختلالات گفتاری و شنیداری موثر است و باعث کاهش درد و ایجاد آرامش جسمی و روانی می گردد؟
آیا می دانید که موسیقی رشد گیاهان را بهتر و بیشتر می کند و در ازدیاد شیر دام ها موثر است؟
در واقع، موسیقی در جوامع امروزی کاربردهای بسیاری دارد که نشانگر قدرت جادویی این هنر است. اما متاسفانه در جامعه ما هنوز موسیقی جایگاه خویش را پیدا نکرده است. برای مثال، ما در زمینه موسیقی درمانی قدم موثری برنداشته ایم و هنوز عامه مردم با ارزش هنر موسیقی آشنا نیستند. البته در چند سال اخیر، شاهد پیشرفت روز افزون موسیقی هستیم و همین نشان می دهد که در حال حاضر نیاز مبرمی به کارشناسان، نوازندگان و آهنگ سازان هنرمند و متبحر داریم. افرادی که نه گندم نمای جو فروش، بلکه یاوران حقیقی این هنر اصیل و با ارزش باشند. چنین افرادی می توانند در مراکز و سازمان مختلفی مانند صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و .... فعالیت کنند.
همچنین می توانند به تدریس موسیقی و در صورت توانمندی لازم، به آهنگ سازی فیلم، رهبری ارکستر و یا حضور در ارکسترهای مختلف و ضبط آثار متفاوت بپردازند.
دانشجویان موسیقی نظامی نیز از ابتدای تحصیل، بورسیه ارتش جمهوری اسلامی هستند و در نهایت جذب این نهاد می شوند.
درس های این رشته در طول تحصیل:
دروس مشترک در بین گرایش های مختلف موسیقی:تحلیل مبانی نظری موسیقی، سرایش، تاریخ موسیقی ایران، پیانوی عمومی، تربیت شنوایی، تاریخ موسیقی جهان، ساز شناسی موسیقی جهانی، شناسایی سازهای ایرانی، هارمونی.
دروس تخصصی گرایش نوازندگی موسیقی جهانی:
ساز جهانی (آموزش یک ساز جهانی که در هشت ترم ارائه می شود) مبانی صدا شناسی، ارکستر جهانی، همراهی، آواز جمعی، فرم موسیقی، اجرای صحنه ای آواز جمعی، اجرای صحنه ای ساز جهانی، همنوازی، دشیفراژ، اجرای پایانی.
مبانی مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات
جهان در آستانه تحولی ژرف و در کار پانهادن به عصری تازه است و نقش محوری وسایل ارتباط جمعی در این تحول مداوم و روز افزون، انکار ناپذیر است.
برقراری ارتباط با عامه مردم و گردآوری و تدوین اطلاعات درست و انتقال صحیح این اطلاعات به مردم از مهم ترین وظایف وسایل ارتباط جمعی است. اما بدون تردید، در دنیای پر هیاهو و پر رمز و راز کنونی، دنیایی که در آن، در حوزه فناوری های اطلاعات و ارتباطات هر روز شاهد تحولی جدید هستیم، تامین نیازهای اطلاعاتی مخاطبان وسایل ارتباط جمعی _ به ویژه رسانه های جدید_ بدون آن که گردانندگان این وسایل علم و تجربه کافی و مناسب داشته باشند، غیر ممکن است. رشته مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات بنا بر همین ضرورت ایجاد شده است.
در این دوره با استفاده از دروس گوناگون علوم انسانی از جمله: ادبیات، علوم اجتماعی، علوم سیاسی و علوم اقتصادی، دانشجویان اطلاعات لازم را برای حضور فعال در جامعه جهانی اطلاعاتی و کار با رسانه های جدید به دست می آورند و در نهایت می توانند حوزه های مختلف ارتباطی به ویژه فناوری های نوین را به خوبی بشناسند.
توانایی های لازم:
با توجه به ماهیت میان رشته ای مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات، دانشجوی این رشته باید به مباحث بسیاری از جمله علوم اجتماعی، علوم سیاسی، حقوق، علوم اقتصادی، ادبیات و کامپیوتر علاقه مند باشد و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی داشته باشد. همچنین باید همچون یک روزنامه نگار از ذوق نویسندگی، کنجکاوی، صبر و حوصله زیاد برخوردار باشد.
موقعیت شغلی در ایران:
امروزه فناوری های ارتباطی در روابط اجتماعی داخلی و بین المللی نقش روز افزون و بسیار مهمی دارد. در این میان، فارغ التحصیلان مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات، به دلیل آشنایی با مخاطب و علایق آن، ترکیب مخاطبان، فنون نشر، فرایند تولید وب، فناوری های جدید چاپ الکترونی و چگونگی استفاد از نرم افزارهای رایانه ای نشر می توانند در رسانه های الکترونیکی مشغول به کار شوند.
درس های این رشته در طول تحصیل:
دروس پایه:
مبانی جامعه شناسی، کاربردی رایانه در علوم ارتباطات، اصول علم اقتصاد، مبانی تاریخ اجتماعی ایران، آمار مقدماتی، آمار در علوم اجتماعی، زبان تخصصی، اقتصاد ایران، روان شناسی اجتماعی، اصول علم سیاست، کلیات حقوقی، حقوق اساسی، روش های تحقیق در علوم اجتماعی، اصول روابط و سازمان های بین المللی، نظریه های جامعه شناسی، اصول سازمان و مدیریت، اندیشه های سیاسی در قرن بیستم.
دروس اصلی:
مبانی ارتباط جمعی، ارتباطات بین المللی، ارتباطات سیاسی، مبانی ارتباطات انسانی، تحلیل محتوای پیام های ارتباطی، ارتباطات تصویری، نظریه های ارتباطات اجتماعی، گرافیک و صفحه آرایی در مطبوعات، تکنولوژی های ارتباطی، مبانی جامعه اطلاعاتی، افکار عمومی و وسایل ارتباط جمعی، مبانی ارتباطات و توسعه، حقوق ارتباط جمعی، شیوه نگارش فارسی در مطبوعات.
دروس تخصصی:
مبانی مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات، تاریخ ارتباطات در ایران، اصول اقتصاد در ارتباطات، سازمان های بین المللی ارتباطات، اصول مدیریت ارتباطات، مبانی سیاست گذاری و برنامه ریزی ارتباطات، شناخت مخاطبان، اصول نشر و آموزش الکترونی، سنجش افکار عمومی، آشنایی با روش های کیفی پژوهش های ارتباطی، مطالعات موردی، زبان تخصصی، فرهنگ و فناوری ارتباطات، نظریه جامعه اطلاعاتی.